Formacja SGO

Udzielanie taktycznej pomocy medycznej w strefach CUF, TFC i TEC

I strefa – Care Uder Fire czyli pomoc pod ostrzałem : jest to strefa, w której poszkodowany jest zobowiązany do udzielenia sobie pomocy (za pomocą opaski uciskowej/IPmeda) lub udzielenia wskazówek werbalnych na temat właściwego postępowania osobie poszkodowanej.

Działania, które należy podjąć w przypadku zostania rannym na polu walki:

  • Zameldowanie o sytuacji do CC.
  • Założenie opaski uciskowej (w zależności od sytuacji)
  • Znalezienie twardej osłony.
  • Wsparcie oddziału w likwidacji zagrożenia (jeżeli poszkodowany jest w stanie).

II strefa – Tactical Field Care czyli taktyczna opieka nad poszkodowanych w terenie: jest to strefa, w której po opanowaniu sytuacji taktycznej można poświęcić czas na udzielenie profesjonalnej pomocy medycznej poszkodowanym.

Jest to strefa względnie bezpieczna, a więc w każdej chwili może zamienić się w strefe CUF. Przed przystąpieniem do udzielenia pomocy poszkodowanym należy pamiętać o:

  • Zadbaniu o własne bezpieczeństwo: rękawiczki medyczne, okulary ochronne.
  • Zabezpieczeniu miejsca udzielenia pomocy.
  • Przeanalizowaniu mechanizmu urazu, który wskaże nam na jakie obrażenia możemy się nastawić.
  • Określeniu ilości rannych.
  • Zebrać potrzebny sprzęt do udzielenia pomocy (jeżeli potrzeba).
  • Wyznaczyć pomocnika dla ratownika poprzez skierowanie zapytania do CC (jeżeli potrzeba).
  • Uzyskać zgodę od CC na podejście do rannego.

Protokół MARCHE:

M – Massive bleeding czyli opanowanie masywnych krwotoków za pomocą opaski uciskowej/ procedury pakowania rany.

  • Podchodząc do poszkodowanego, nawiązujemy z nim kontakt. W trakcie podejścia głośno informujemy poszkodowanego, że zbliżamy się do niego.
  • Jeśli występuje masywny krwotok/amputacja częściowa lub całkowita kończyny/zmiażdżenie należy założyć opaskę uciskową.
  • Jeśli poszkodowany nie jest na poziomie świadomości- A, należy go rozbroić i sprawdzić poziom świadomości.

Postępowanie w przypadku wytrzewienia jelit:

  • Delikatne przejrzenie czy jelita są całe.
  • Przemycie jelit wodą jelit układając poszkodowanego na boku.
  • Zabezpieczenie krwotoku z tętniczki, poprzez związanie ich z obu stron uszkodzonego jelita.
  • Delikatne zapakowanie jelit do środka (przy podgiętych kolanach poszkodowanego).
  • Założenie opatrunku osłonowego z mokrymi gazami.

Procedura pakowania rany:

– zlokalizowanie masywnego krwotoku, niemożliwego do zatamowania opaską uciskową.
– wyeksponowanie rany.
– znalezienie źródła krwawienia/rozerwanej tętnicy
– ucisk na ranę oraz utworzenie power ball ze środka hemostatycznego/combat gazy.
– włożenie power balla w znalezione źródło krwawienia oraz zapakowanie całego środka hemostatycznego/combat gazy do rany. (jeśli potrzeba wykorzystać kilka opatrunków).
– aby nie tracić 3min. Na ucisk, należy wykonać opatrunek uciskowy – nie przerywając ucisku opatrunku hemostatycznego.

A – Airway management czyli zabezpieczenie drożności dróg oddechowych:

  • Sprawdzamy jamę ustną czy jest pusta (jeżeli znajduje się tam ciało obce – delikatnie staramy się usunąć je, przechylając głowę pacjenta na bok i wydłubując opuszkami palców ciało)
  • Odchylamy głowę poszkodowanego do tyłu sposobem: czoło-żuchwa.
  • Sprawdzamy oddech przez 10 sekund, sprawdzamy jego ilość, rytm oraz jakość. (prawidłowa wartość to 12-20 regularnych oddechów na minutę)
  • Dobór rurki nosowo – gardłowej: wielkość rurki mierzona jest od płatka ucha do czubka nosa.
  • Aplikacja rurki nosowo – gardłowej: do prawego nozdrza poszkodowanego, ścięciem w kierunku przegrody nosowej. (jeżeli nie jest on na poziomie świadomości A)
  • Sprawdzamy działanie rurki N-G po przez ponowne badanie ilości, rytmu i jakości oddechów.

R – Respiratory management czyli zabezpieczenie ran klatki piersiowej:

  • Sprawdzenie klatki piersiowej poszkodowanego pod względem obecności ran, lub obrażeń.
  • Obrażenia klatki piersiowej „łatamy” opatrunkami okluzyjnymi lub zaklejamy je ze wszystkich stron.
  • Przy obrażeniach klatki piersiowej może wystąpić odma. Objawami odmy są: patologiczny oddech (świstanie/charczenie), nierównomierna praca klatki piersiowej oraz mechanizm urazu może nam zasugerować również, że mamy do czynienia z odmą.
  • Po zaklejeniu wszystkich ran klatki piersiowej* (również pleców) należy odbarczyć odmę: igłę do odbarczenia wkłuwa się między 2 a 3 żebrem w linii środkowo-obojczykowej nad górną krawędzią 3 żebra po stronie urazu, pod kątem 90° lub w linii pachowo przedniej, pomiędzy 4 a 5 żebrem nad górną krawędzią żebra.
    *przy wystąpieniu objaw odmy lecz braku ran klatki piersiowej, mamy do czynienia z odmą zamkniętą. Również należy ją odbarczyć.

C – Circulation – poszukiwanie pozostałych krwotoków, zbadanie poszkodowanego pod względem wstrząsu hipowolemicznego.

  • Wykonanie blood sweep. Zaczynając od dalszych kończyn ku bliższym.
  • Rozpoznanie fazy wstrząsu hipowolemicznego u poszkodowanego:
Badane parametryI fazaII fazaIII fazaIV faza
Oddech12-20 głębokich i regularnych oddechów na min.20-26 głębokich i nieregularnych oddechów na min.26-34 patologiczny*34+ patologicznych*
Puls**60-100 Uderzeń na minutę100-120 Uderzeń na minutę120-140 Uderzeń na minutę140+ Uderzeń na minutę
S/PS/PSS
Utrata krwiDo 750 ml krwi750-1500 ml krwi1500-2000 ml krwi>2000 ml krwi
Stan skóryciepła, sucha, różowaciepła, pot, różowachłodna, pot, bladazimna, pot, szara

*Patologiczny oddech jest to każde odstępstwo od oddechu prawidłowego- 12-20 Głębokich, regularnych oddechów na minutę.
**Tętno powinno być wyczuwalne na szyi (S) oraz na tętnicy promieniowej (P).

H – Hypothermia and Head:

  • Zabezpieczenie ran na głowie przy użyciu „obwarzanka” czyli zwiniętego w ringo bandaży elastycznych.
  • Zadbanie o komfort termiczny poszkodowanego: koce, ogrzewacze.
  • Przewrócenie poszkodowanego na bok, zbadanie pleców, kończyn dolnych.
  • Ułożenia pacjenta na nosze, zabezpieczenie go przed wyziębieniem.
  • Sprawdzenie AVPU/ABC/TX.

E – Everything else czyli stały monitoring parametrów życiowych poszkodowanego, uzupełnienie dokumentacji medycznej (przygotowanie raportu MIST-AT), szczegółowe badania urazowe (jeśli jest czas), ulepszenie wykonanych prowizorek (jeśli jest czas).

Przy każdym przemieszczeniu poszkodowanego/ postoju podczas marszu należy sprawdzić: AVPU/ABC/TX.

III strefa – Tactical Evacuation Care czyli pomoc w trakcie ewakuacji: jest to strefa, w której poszkodowany przygotowywany jest do transportu oraz poddawany jest dokładniejszym badaniom medycznym, w dalszym ciągu stan jego zdrowia podlega monitorowaniu.

Tekst: Falcon, Monika