Formacja SGO

Azymut, pomiar, wyznaczanie i podążanie

2016/10/IMG_0113-256×305.jpg

Azymut

Azymut to kąt zawarty między północą a zadanym kierunkiem (np. marszu).

Każdy azymut można zmierzyć na trzy sposoby: jako azymut kompasowy (magnetyczny), geograficzny oraz topograficzny. W terenie, mając do dyspozycji tylko kompas, możemy posługiwać się jedynie azymutem magnetycznym. Z kolei pracując na mapie najczęściej posługujemy się azymutem geograficznym albo topograficznym, gdyż te linie są najlepiej widoczne na mapie. Przechodząc do działań w terenie trzeba azymut przeliczyć na magnetyczny.

W terenie mierzymy i wyznaczamy tylko azymuty magnetyczne (kompasowe). Każdy azymut przenoszony z mapy lub na mapę musi być odpowiednio przeliczany.

Pomiar azymutu w terenie

Pomiar azymutu oznacza, że mając fizyczny kierunek (stąd – tam) chcemy otrzymać liczbę (do zapisania, przeniesienia na mapę itp.). Najlepsze do tego celu będą kompasy z obrotowym pudełkiem, w których można jednocześnie celować i obserwować igłę magnetyczną (np. z lusterkiem lub z soczewką).

Wyceluj kompasem (jego przyrządami celowniczymi lub krawędzią boczną) w odpowiednim kierunku.

Trzymając podstawę kompasu nieruchomo tak obracaj pudełkiem, żeby kierunek północny zaznaczony na pudełku był wskazywany przez igłę magnetyczną. Pomogą w tym południki pomocnicze (kreski namalowane na dnie pudełka) – przy idealnym ustawieniu będą równoległe do igły.

Sprawdź, czy kompas nadal celuje w odpowiednim kierunku a jednocześnie igła wskazuje północ na pudełku.

Odczytaj wartość azymutu z podziałki kątowej. Będzie to azymut magnetyczny.

Pomiar azymutu na mapie

Zlokalizuj na mapie punkt początkowy [A] i końcowy [B] azymutu.

Przyłóż do obu punktów boczną krawędź kompasu, pilnując żeby strzałka kierunkowa miała grot w odpowiednią stronę (północną / wschodnią).

Trzymając podstawę kompasu obróć pudełkiem tak, żeby linie narysowane na przezroczystym dnie pudełka były równoległe do pionowych linii siatki kilometrowej (lub siatki południków). Ponownie pilnuj, żeby strzałka orientacyjna (na dnie pudełka) wskazywała północną krawędź mapy. Położenie igły jest tu nieważne gdyż nie potrzebujemy do tego zadania orientować mapy.

Odczytaj wartość azymutu na kresce wskaźnika. Jeżeli wartość azymutu ma być następnie wykorzystana w terenie, weź jeszcze poprawkę na uchylenie magnetyczne (jeśli używałeś pionowych linii siatki kilometrowej) lub deklinację magnetyczną (jeśli używałeś siatki południków).

Podążanie za azymutem

Umieść kompas na mapie tak, aby krawędź kompasu pokrywała się z trasą, którą chcesz przejść oraz upewnij się że strzałka kierunkowa na kompasie wskazuje kierunek w którym chcesz podążać.

Obracaj pierścień z podziałką do momentu kiedy znacznik N pokryje się z kierunkiem północy. Sprawdź czy linie pomocnicze na kompasie są równoległe do południków na mapie.

Zdejmij kompas z mapy i trzymaj go w ręce. Obracaj się do momentu aż strzałka kompasu pokryje się ze wskaźnikiem północy (lub 0 stopni). Podążaj za wskazaniem Znacznika kierunku.

Źródła i materiały dodatkowe

http://www.survival.strefa.pl/index.htm

https://dl.dropboxusercontent.com/u/30452863/poradnik_nawigacja.pdf